Category: Իրավունք

1․Ազգային ժողովն ո՞ր իշխանությունն է իրականացնում

1. Գործադիր
2. Օրենսդիր
3. Դատական

2․Ազգային ժողովը ո՞ր իշխանության վրա է վերահկողություն իրականցնում

1. Օրենսդիր
2. Գործադիր
3. Դատական

3․Ազգային ժողովը կազմված է առնվազն քանի՞ պատգամավորից

Ազգային ժողովը կազմված է առնվազն հարյուր մեկ պատգամավորից:

4․Ազգային ժողովը ո՞ր ընտրակարգով է ընտրվում

 Ազգային ժողովն ընտրվում է համամասնական ընտրակարգով: 

5․Ազգային ժողովը քանի՞ տարի ժամկետով է ընտրվում

Ազգային ժողովն ընտրվում է հինգ տարի ժամկետով:

6․Ռազմական կամ արտակարգ դրության ժամանակ Ազգային ժողովի ընտրություն իրականացվում է թե՞ ոչ

Ռազմական կամ արտակարգ դրություն հայտարարվելու դեպքում իրավունքի ուժով անհապաղ գումարվում է Ազգային ժողովի հատուկ նիստ:

7․Ազգային ժողովի հերթական և արտահերթ ընտրությունները ո՞վ է նշանակում

Ազգային ժողովի հերթական և արտահերթ ընտրությունները նշանակում է Հանրապետության նախագահը:

8․Պատգամավորը չի կարող զբաղեցնել իր կարգավիճակով չպայմանավորված պաշտոն ո՞ր ոլորտներում

Պատգամավորը չի կարող զբաղեցնել իր կարգավիճակով չպայմանավորված պաշտոն պետական կամ տեղական ինքնակառավարման այլ մարմիններում, որևէ պաշտոն` առևտրային կազմակերպություններում, զբաղվել ձեռնարկատիրական գործունեությամբ, կատարել վճարովի այլ աշխատանք, բացի գիտական, կրթական և ստեղծագործական աշխատանքից:

9․Պատգամավորը կարող է զբաղեցնել ի՞նչ պաշտոններ

Գիտական կամ կրթական

10․Պատգամավորական գործունեության շրջանակներում հայտնած կարծիքի կամ քվեարկության համար կարո՞ղ է պատգամավորը հետապնդվել և պատասխանատվության ենթարկվել

Ոչ

 11․Պատգամավորի նկատմամբ քրեական հետապնդում ինչպե՞ս կարող է հարուցվել

Պատգամավորի նկատմամբ քրեական հետապնդում կարող է հարուցվել միայն Ազգային ժողովի համաձայնությամբ: Պատգամավորն առանց Ազգային ժողովի համաձայնության չի կարող զրկվել ազատությունից, բացառությամբ երբ նա բռնվել է հանցանք կատարելու պահին կամ անմիջապես դրանից հետո: Այս դեպքում ազատությունից զրկելը չի կարող տևել յոթանասուներկու ժամից ավելի: Պատգամավորին ազատությունից զրկելու մասին անհապաղ տեղեկացվում է Ազգային ժողովի նախագահը:

12․Պատգամավորի լիզորությունների դադարումը և դադարեցումը

Պատգամավորի լիազորությունները դադարում են ԱԺ-ի լիազորությունների ժամկետն ավարտվելու, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունը կորցնելու կամ այլ պետության քաղաքացիություն ձեռք բերելու, նրան ազատազրկման դատապարտելու վերաբերյալ դատավճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելու, նրան անգործունակ, անհայտ բացակայող կամ մահացած ճանաչելու վերաբերյալ դատարանի վճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելու, նրա մահվան, հրաժարականի դեպքերում:

13․ԱԺ նախագահ ո՞վ կարող է լինել

ԱԺ անդամ

14․ԱԺ նախագահը քանի՞ տեղակալ կարող է ունենալ

Ազգային ժողովի նախագահն ունի երեք տեղակալ: 

15․Ընդդիմադիր խմբակցության կազմից կարո՞ղ է ԱԺ տեղակալ ընտրվել

Այո, տեղակալներից մեկն ընտրվում է ընդդիմադիր խմբակցությունների կազմում ընդգրկված պատգամավորների թվից:

16․ԱԺ-ն ինչպե՞ս է ընդունում պետական բյուջեն

 Ազգային ժողովը պետական բյուջեն ընդունում է Կառավարության ներկայացմամբ: Պետական բյուջեն օրենքով սահմանված կարգով ներառում է պետության բոլոր եկամուտները և ծախսերը: Կառավարությունը պետական բյուջեի նախագիծն Ազգային ժողով է ներկայացնում բյուջետային տարին սկսվելուց առնվազն իննսուն օր առաջ:  Պետական բյուջեն ընդունվում է մինչև բյուջետային տարին սկսվելը: Այդ ժամկետում պետական բյուջեն չընդունվելու դեպքում, մինչև պետական բյուջեի ընդունումը, ծախսերը կատարվում են նախորդ տարվա բյուջեի համամասնություններով:

17․ԱԺ-ում պատգավորները բացի բանավոր հարցերից, ուրիշ ինչպե՞ս կարող են միմյանց հարցեր ուղղել

Պատգամավորներն ունեն Կառավարության անդամներին գրավոր հարցեր ուղղելու իրավունք: Գրավոր հարցերի պատասխաններն Ազգային ժողովի նիստում չեն ներկայացվում:

18․Ո՞ր իշխանությանն է վերապահված երկրում ռազմական դրություն հայտարարել

Գործադիր իշխանությանը։ Հայաստանի Հանրապետության վրա զինված հարձակման, դրա անմիջական վտանգի առկայության կամ պատերազմ հայտարարվելու դեպքերում Կառավարությունը հայտարարում է ռազմական դրություն, ուղերձով դիմում է ժողովրդին և կարող է հայտարարել ընդհանուր կամ մասնակի զորահավաք:

19․Ո՞ր իշխանությանն է վերապահված երկրում արտակարգ դրություն հայտարարել

Գործադիր իշանությունը, Սահմանադրական կարգին սպառնացող անմիջական վտանգի դեպքում Կառավարությունը հայտարարում է արտակարգ դրություն, ձեռնարկում է իրավիճակից բխող միջոցառումներ և այդ մասին ուղերձով դիմում է ժողովրդին:

20․Ո՞ր իշխանությանն է վերապահված վերացնել ռազմական կամ արտակագրգ դրությունները

Օրենսդիր իշանությունը՝ Ազգային ժողովը, կարող է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ վերացնել ռազմական/արտակարգ դրությունը կամ չեղյալ հայտարարել ռազմական/արտակարգ դրության իրավական ռեժիմով նախատեսված միջոցառումների իրականացումը:

Միապետություն բաժանվում է մասերի՝

1. Բացարձակ միապետությունում երկրի միակ ղեկավարն է միապետը։
2. Սահմանադրական միապետությունը բացի միապետից կամ պետական իշխանություններ։
3. Դուալիստական միապետություն Միապետի լիազորությունները սահմանափակվում են սահմանադրությամբ։

Հանրապետության տեսակները՝

1. Նախագահական հանրապետություն — Երկրի ղեկավորությունը կենտրոնացված է երկրի ղեկավարի ձեռքում։ Խորհրդարանը ոչ մի ազդեցություն չի ունենում նախագահի վրա։
2. Խորհրդարանական հանրապետություն որտեղ որ հասարակական կյանքի կազմակերպման մեջ մեծ դեր է վերապահված խորհրդարանին։
3. Կիսանախագահական հանրապետություն

1945 թվականի նոյեմբերի 16-ին 37 հիմնադիր պետությունների ներկայացուցիչներ Լոնդոնում ստորագրել են Կազմակերպության հիմնադիր փաստաթուղթը` Սահմանադրությունը, որն ուժի մեջ է մտել 1946 թ. նոյեմբերի 4-ին` 20 պետությունների կողմից վավերացվելուց հետո: Կազմակերպության հիմնական նպատակն է նպաստել խաղաղության և անվտանգության ամրապնդմանը կրթության, գիտության և մշակույթի բնագավառներում ազգերի համագործակցության միջոցով: 
Այսօր Կազմակերպությունն ունի 195 լիիրավ և 10 ասոցացված անդամ: 

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն ունի 3 հիմնական մարմին. 

Գլխավոր կոնֆերանս— որը կազմակերպության որոշում կայացնող գերագույն ղեկավար մարմինն է, 

Գործադիր խորհուրդ— որն իր նշանակությամբ կազմակերպության երկրորդ ղեկավար մարմինն է,

Քարտուղարություն— որը կազմակերպության գործադիր մարմինն է։ Քարտուղարության կազմում են գտնվում Գլխավոր տնօրենը  և վերջինիս կողմից նշանակվող անձնակազմը: Կազմակերպության Գլխավոր տնօրենը նշանակվում է Գլխավոր կոնֆերանսի կողմից` Գործադիր խորհրդի առաջարկությամբ: Պաշտոնավարման ժամկետը 4 տարի է:

ՅՈՒՆԻՍԵՖ

ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է, որպեսզի Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխա լինի սիրված, սնված և խնամված: Հիմնվելով 70-ամյա միջազգային փորձի և Հայաստանի երեխաների համար 25 տարվա հաջողությունների վրա՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը պարտավորություն է ստանձնում բարելավելու ամենախոցելի՝ աղքատության և մեկուսացման մեջ ապրող երեխաների կյանքը: Ծնվելու պահից մինչև ավագ դպրոցի ավարտը՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է իր գործընկերների հետ, որպեսզի Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխա և ընտանիք կարողանա օգտվել իր համար նախատեսված քաղաքականություններից և ծառայություններից:

Մեկտեղելով երեխային վերաբերող վերջին գիտական փաստերը և փորձը՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը բացառիկ դիրք է զբաղեցնում աջակցություն և խորհրդատվություն տրամադրելու, հասարակությունը համախմբելու և որոշում կայացնողների ու համայնքների հետ համատեղ աշխատելու հարցում: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ծրագրերի արդյունքում խնդիրներին տրվում են տևական լուծումներ, որոնից կօգտվեն ոչ միայն ներկա, այլև ապագա սերունդները՝ մանկությունից մինչև չափահասություն: 

ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է 190 երկրներում և տարածքներում, որպեսզի յուրաքանչյուր երեխա վաղ մանկությունից մինչ պատանեկություն կյանքի պահպանման և զարգանալու հնարավորություն ունենա: Ստեղծման պահից ի վեր՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն ամբողջությամբ ֆինանսավորվում է անհատների, մասնավոր հատվածի, հիմնադրամների և կառավարությունների կամավոր նվիրատվություններով:

Միավորված ազգերի կազմակերպությունը միջազգային կազմակերպություն է, որը հիմնադրվել է 1945 թ.՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո: Այն 193 անդամ պետությունների միավորում է միջազգային խաղաղությունն ու անվտանգությունը պահպանելու, ազգերի միջև բարեկամական հարաբերություններ զարգացնելու, սոցիալական առաջընթացը, կենսամակարդակի բարելավումը և մարդու իրավունքները խթանելու նպատակների շուրջը: 

Հայաստանի Հանրապետության` 1992թ. հունվարի 23-ի պաշտոնական խնդրանքին ի պատասխան՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը իր 1992թ. հունվարի 29-ի 3035-րդ նիստի ընթացքում ընդունեց 735-րդ բանաձևը հանձնարարելով ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեային անդամագրել ՀՀ համաձայն վերջինիս 1992թ. հունվարի 23-ի դիմումի: ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան 1992թ. մարտի 2-ին` իր 46-րդ նստաշրջանում 46/227 բանաձևով հաստատեց ՀՀ անդամակցությունը:

1992թ. դեկտեմբերին ՄԱԿ-ը Հայաստանում հիմնեց իր գրասենյակը: 1995թ. հոկտեմբերին ՄԱԿ-ի գրասենյակը տեղափոխվեց Երևանի կենտրոն՝ Պետրոս Ադամյան 14 հասցեով: 1998թ. ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակը ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի կողմից հաստատվեց որպես ՄԱԿ-ի շենք:

ՄԱԿ-ի հայաստանյան թիմը, որը գլխավորում է ՄԱԿ-ի մշտական համակարգողը, կազմված է 15 մասնագիտացված գործակալություններից, հիմնադրամներից և ծրագրերից։

Ի հավելումն՝ Համաշխարհային բանկը , Միջազգային ֆինանսական կորպորացիան և Արժույթի միջազգային հիմնադրամը ևս գրասենյակներ ունեն երկրում:

Միավորված ազգերի կազմակերպության առաջխնդիրն է պահպանել միջազգային խաղաղություն ու անվտանգություն, ազգերի միջև զարգացնել բարեկամական հարաբերությունները, հասնել միջազգային համագործակցության և այլն: ՄԱԿ-ի գլխամասային գրասենյակները գտնվում են Մանհեթեն և Նյու Յորք քաղաքներում ու համարվում են արտաօրենսդրական: ՄԱԿ-ը աշխարհի ամենամեծ, ամենահայտնի, միջազգայնորեն ամենաշատ ներկայացված և միջկառավարական ամենահզոր կազմակերպությունն է: 1945 թվականի հոկտեմբերի 24-ին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտին, ստեղծվեց այս կազմակերպությունը՝ հետագա պատերազմները կանխարգելելու նպատակով: Հիմնադրման պահին ՄԱԿ-ն ուներ անդամ 51 երկիր, այժմ՝ 193: ՄԱԿ-ը անարդյունավետ Ազգերի լիգայի իրավահաջորդն է:

Ինչու՞ է լռում ՄԱԿ-ը: Այս հարցը սկսեց հետաքրքրել հայության դեռևս երկու ամսի առաջ՝ 2020թ.-ի Սեպտեմբերի 27-ից երբ սկսվեց պատերազմական գործողություններ երկու պետությունների՝ Արցախի և Ադրբեջանի միջև: Արդյունքում տուժում էին միայն խաղաղ բնակիչները, ինչպես նաև երեխաները: Ըստ կանոնադրության ՄԱԿ-ը պարտավոր էր խառնվել ցանկացած պատերազմական գործողություններին, քանի որ արդյունքում տուժվում են նաև անմեղ մարդիկ:

Նշեմ մի քանի կանոներ, որոնք խաղտել էր Ադրբեջանը և այդ մասին ՄԱԿ-ը լռել է՝

• 1. Առաջինը դա երրորդ( ավելորդ ) պետության ներխուժումներ էր պատերազմ՝ այս թվում սիրացի ահաբեկիչները, որը անթույլատրելի է պատերազմական գործողություններում: Եվ չմոռանք, որ երկրորդ աջակից պետությունը Ադրբեջանին՝ դա Թուրքիան է:
• 2. Երկրորդը դա գերիների հետ և զինվորների հանդեպ կատարած տանջանքներն են, որի մասին քաջ իմանալով ՄԱԿ-ը պարզապես լռում էր:
• 3. Երրորդը ամենասարսափելին է: ՄԱԿ-ը իմանալով որը արդյունքում տուժվում են երեխանները՝ չցուցաբերեց այն օգնությունը որը պետք է կատարավեր: Մինչ այդ՝ ՄԱԿ-ի աջակից ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը՝ որը զբաղվում է երեխանների իրավունքների պահպանմամբ, հանդիպեց միայն Գանձակում բնակվող երեխաների հետ, որտեղ երեխաներին ավելի քիչ վնաս էր հասցվել, քան մնացած բնակավայրերում և ընդհանրապես ընտանիքներին:
• 4. Չորրորդը դա քիմիական զենքերի օգտագործումներ էր, որի արդյունքում Արցախի և հարակից տարածքների անտառների մեծ մասը սկսվեցին այրվել: Նշեմ որ այս զենքերը նույնպես անթույլատրելի է պատերազմական գործողություններում:

Այսպես շարունակ… Կան բազում հարցեր որոնք մենք՝ հայերսը ցանկանում ենք տալ ՄԱԿ-ին իմանալու համար արդյոք այս 45-ի օրերի ընթացքում ինչու ոչինչ չարեց հայերին մի փոքր օգնելու համար: Ինչու չկանգնեցրեց այս պատրեազմը որտեղ տուժվեցին 5000-ից ավելի անմեղ և քաջ զինվորներն և ինչու չէ նաև խաղաղ բնակիչներ:

Հ ո դ վ ա ծ  1

Սույն Կոնվենցիայի նպատակների համար երեխա է համարվում տասնութ տարին չլրացած յուրաքանչյուր անձ, եթե նրա նկատմամբ կիրառվող օրենքով նա չափահասության չի հասնում ավելի վաղ:

Հ ո դ վ ա ծ  6

1. Մասնակից պետություններն ընդունում են, որ յուրաքանչյուր երեխա ունի կյանքի անկապտելի իրավունք:
2. Մասնակից պետությունները հնարավոր առավելագույն չափով ապահովում են երեխայի գոյատևումը և առողջ զարգացումը: 

Հ ո դ վ ա ծ  11

1. Մասնակից պետությունները միջոցներ են ձեռնարկում երեխաների ապօրինի տեղափոխումների և արտասահմանից չվերադառնալու դեմ պայքարելու համար:
2. Այդ նպատակով մասնակից պետությունները նպաստում են երկկողմ կամ բազմակողմ համաձայնագրերի կնքմանը կամ գործող համաձայնագրերին միանալուն: 

Հ ո դ վ ա ծ  14

1. Մասնակից պետությունները հարգում են երեխայի՝ մտքի, խղճի և կրոնի ազատության իրավունքը:
2. Մասնակից պետությունները հարգում են ծնողների և համապատասխան դեպքերում օրինական խնամակալների իրավունքն ու պարտականությունները՝ երեխայի զարգացող ընդունակություններին համապատասխան, ուղղություն տալու երեխային իր իրավունքներն իրականացնելիս: 
3. Իր կրոնը կամ հավատը դավանելու ազատությունը կարող է ենթարկվել միայն այնպիսի սահմանափակումների, որոնք նախատեսված են օրենքով և անհրաժեշտ են պետական անվտանգության, հասարակական կարգի, բնակչության բարոյականության և առողջության կամ այլ անձանց հիմնարար իրավունքների կամ ազատությունների պաշտպանության համար:

Հ ո դ վ ա ծ  15

1. Մասնակից պետությունները ճանաչում են երեխայի՝ միավորումների և խաղաղ հավաքների ազատության իրավունքը:
2. Այդ իրավունքների իրականացումը ենթակա չէ որևէ սահմանափակման, բացի այնպիսիներից, որոնք սահմանվում են օրենքի համաձայն և ժողովրդավարական հասարակությունում անհրաժեշտ են ի շահ ազգային անվտանգության կամ հասարակական ապահովության, հասարակական կարգի, բնակչության առողջության կամ բարոյականության կամ այլ անձանց իրավունքների ու ազատությունների պաշտպանության: 

Հ ո դ վ ա ծ  16

1. Ոչ մի երեխա չպետք է ենթարկվի իր անձնական կյանքի, ընտանիքի կյանքի, բնակարանի կամ նամակագրության անձեռնմխելիության կամայական կամ ապօրինի միջամտության, կամ իր պատվի և հեղինակության նկատմամբ ապօրինի ոտնձգության:
2. Երեխան նման միջամտությունից կամ ոտնձգությունից օրենքի կողմից պաշտպանության իրավունք ունի:

Հ ո դ վ ա ծ  25

Մասնակից պետությունները ճանաչում են խնամելու, պաշտպանության կամ ֆիզիկական, կամ հոգեկան հիվանդությունների բուժման նպատակով իրավասու մարմինների կողմից տեղավորված երեխայի իրավունքը՝ պարբերաբար վերանայելու երեխայի բուժման ընթացքը և իր տեղավորման հետ կապված մյուս բոլոր հանգամանքները:

Հ ո դ վ ա ծ  31

1. Մասնակից պետությունները ճանաչում են երեխայի հանգստի և ժամանցի, իր տարիքին համապատասխան խաղերին ու զվարճալի միջոցառումներին և մշակութային կյանքին ազատորեն մասնակցելու և արվեստով զբաղվելու իրավունքը: 
2. Մասնակից պետությունները հարգում և խրախուսում են երեխայի՝ մշակութային և ստեղծագործական կյանքին բազմակողմանիորեն մասնակցելու իրավունքը և նպաստում են մշակութային ու ստեղծագործական գործունեության, հանգստի և ժամանցի համար համապատասխան և հավասար հնարավորությունների տրամադրմանը:

Հ ո դ վ ա ծ  33

Մասնակից պետությունները ձեռնարկում են անհրաժեշտ բոլոր միջոցները, ներառյալ՝ օրենսդրական, վարչական, սոցիալական և կրթական միջոցները, որպեսզի երեխաներին պաշտպանեն թմրանյութերի և հոգեներգործուն նյութերի ապօրինի օգտագործումից, ինչպես դրանք սահմանված են միջազգային փաստաթղթերում, և կանխեն երեխաների ներգրավումն այդպիսի նյութերի ապօրինի արտադրության ու առևտրի մեջ:

Նշանակությունը

Իրավաբանական և ֆիզիկական անձ ասելով հասկանում եմ անձ, ով ունի պատասխանատվություն: Իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց տարբերությունը այն է, որ ունեն տարբեր պարզաբանումներ: Իրավաբական անձը ՝ ֆիզիկական անձին օգնում է ճիշտ կողմնորոշվել:

Իրավաբանական անձի գրանցման և լուծարման գործընթացը

ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ

1. Իրավաբանական անձի հիմնադիրները կնքում են պայմանագիր, որով որոշում են իրավաբանական անձի հիմնադրման համար համատեղ գործունեության կարգը, իրավաբանական անձին իրենց գույքը հանձնելու և նրա կառավարմանն իրենց մասնակցության պայմանները:

2. Պայմանագրի հիման վրա հիմնադիրները մշակում են ստեղծվող իրավաբանական անձի կանոնադրությունը:

ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆՁԻ ԼՈՒԾԱՐՈՒՄԸ

1. Իրավաբանական անձի լուծարմամբ նրա գործունեությունը դադարում է ՝ առանց իրավունքները ու պարտականությունները իրավահաջորդության կարգով այլ անձանց անցնելու:

2. Իրավաբանական անձը կարող է լուծարվել՝

1) Նրա հիմանդրիների կամ կանոնադրությամբ դրա համար լիազորված իրավաբանական անձի մարմնի որոշմամբ՝ ներառյալ այն ժամկետը լրանալու կապակցությամբ, որով ստեղծվել է իրավաբանական անձը, կամ այն նպատակին հասնելու կապակցությամբ, որի համար նա ստեղծվել է:

2) դատարանի կողմից իրավաբանական անձի գրանցումը անվավեր ճանաչելու դեպքում ՝ կապված այն ստեղծելու ժամանակ թուլ տված օրենքի խախտումների հետ:

3. Իրավաբանական անձը լուծարվում է նաև սնանկության հետևանքով: